Ayrımcılık tazminatı 2022 yılı itibariyle güncellenmiştir. 4857 sayılı iş konunu çerçevesinde düzenlenen ayrımcılık tazminatı; bir işveren tarafından ayrımcılığa uğrayan çalışana yapılan tazminat ödemesidir. Burada taciz edilen veya haksız yere işten çıkarılan bir çalışana da ödeme yapılmaktadır. Ayrımcılık tazminatı genellikle aşağıda sıraladığımız nedenlerden herhangi birinden dolayı ödenmek durumundadır;
- Yaş
- Din
- Cinsiyet
- Etnik köken
- Medeni hal
Ayrımcılık tazminatı, ayrımcılığa uğrayan bir kişiye ödenmek durumunda olan bir tür maddi tazminat olarak karşımıza çıkmaktadır. İşyerinde yasa dışı ayrımcılığa uğrayan çalışanlara güvence sunan bu tazminat türü; tacize ya da aşağılamaya maruz kalan çalışanlara ödenmek durumundadır. Burada eşit davranma borcu karşımıza çıkmaktadır. Yani işveren mutlaka çalışanlarına eşit davranmak durumundadır.
Ayrımcılık tazminat talepleri son derece titiz bir süreci beraberinde getirmektedir. İşverenin işçiye karşı ayrımcılık yapıp yapmadığına karar verme sürecinde birtakım kriterlerin yerine getirilmesi şarttır. Burada işverenin haksız olup olmadığına ve işçinin bu muamele sonucunda ayrımcılığa uğrayıp uğramadığına karar vermek için mutlaka birtakım ön koşulların yerine getirilmesi şarttır.
Ayrımcılık Tazminatı Nedir?
İşyerinde ayrımcılığa maruz kalan çalışanlara ödenmesi zorunlu olan tazminat türüne ayrımcılık tazminatı denir. Çalışan; gördüğü muamele nedeniyle çalışamayacak durumda olduğu takdirde ona ayrımcılık tazminatının yapılması gündeme gelmektedir. Hatta bu tür tazminatların, ücret ve faiz kaybı dahi dikkate alınarak ödemenin yapılması gerekmektedir. Burada işverenin hukuka aykırı hareketinden kaynaklanan bir ayrımcılık sonucunda çalışanın bir zarara uğrayıp uğramadığına da bakılmaktadır.
Şayet eğer bir çalışan, hukuka aykırı bir ayrımcılığa maruz kalmışsa işverenden tazminat talep etme hakkına sahiptir. Yine çalışan mağduriyet ve aşağılanma gibi ayrımcılık nedeniyle uğradığı kayıpları da öne sürerek; tazminat talep edebilmektedir. Burada tazminat miktarı, ayrımcılığın içeriği, ayrımcılık sonrasında ortaya çıkan hak kaybının boyutu ve çalışanın hizmet süresi gibi koşullar dikkate alınarak belirlenmektedir.
Bütün bu bilgiler ışığında günümüz itibariyle ayrımcılık tazminatının önemli bir çalışan hakkı olduğunu rahatlıkla ifade edebiliriz. Ayrımcılık tazminatının alınabilmesi için çalışanın birtakım prosedürleri tamamlaması gerekmektedir. İlk olarak çalışan ayrımcılığa uğradığını belirterek; bir arabulucuya başvurmalıdır. Bu noktada ayrımcılık tazminatı arabuluculuk hizmetlerinin son derece titiz bir süreci beraberinde getirdiği bilinmektedir.
Ayrımcılık Tazminatı Arabuluculuk
Ayrımcılık tazminatı 2022 koşullarına baktığımız zaman ayrımcılığına maruz bırakıldığını ifade eden çalışanın başvurusunu belirli kurallara bağlı kalarak yapıyor olması şarttır. Ancak ayrımcılık konusunda tazminat talebinde bulunan çalışanın herhangi bir zarara uğramamış olmaması dahi, tazminat almasına engel olmaz. Burada temel kriter çalışanın işyerinde ayrımcılığa maruz kalıp kalmamasıdır.
Bir çalışanın ayrımcılık tazminatı talep etmesi için işverenin çalışanını ayrımcılığa maruz bırakması yeterli olmaktadır. Böyle durumda ilk olarak devreye ayrımcılık tazminatı arabuluculuk hizmetleri girmektedir. Çünkü çalışan tazminat talebini ilk önce arabuluculuk kuruma iletmek durumundadır. Yani çalışan alacağı tazminat için dava açmadan önce mutlaka bir arabulucuya başvurmak durumundadır.
İşyerinde ayrımcılık uyuşmazlığı ortaya çıktığı zaman bu uyuşmazlığın çözümü noktasında arabuluculuk kurumu devreye girmektedir. Ayrımcılık tazminatı davalarına göre arabuluculuk işlemleri çok daha pratik bir şekilde tamamlanmaktadır. Bu da gayet doğal olarak son zamanlarda ayrımcılık tazminatlarının daha çok arabuluculuk faaliyetleriyle çözülmesini mümkün kılmaktadır. Burada ayrımcılı tazminatını hesaplanması gibi teknik bir kavram da karşımıza çıkmaktadır.
İlginizi Çekebilir: Arabuluculuk Ücreti Hesaplama
Ayrımcılık Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
Ayrımcılık mağduriyetine uğrayan çalışan ya da çalışanlar işverenine maddi tazminat davası açabilmektedir. Bununla birlikte çalışan işe iade ya da yeniden işe alınma gibi haklara da sahiptir. Maddi tazminatta ayrımcılık tazminatının hesaplanması işlemi devreye girmektedir. Peki, ayrımcılık tazminatı nasıl hesaplanır? Genelde bu tür tazminatların hesaplanmasında çalışanın son ayda almış olduğu brüt ücret baz alınmaktadır. Bununla birlikte çalışanın alabileceği tazminatın miktarı da en çok 4 aylık maaş tutarı kadar olabilmektedir.
Çalışanın en son aldığı brüt maaş üzerinden bir hesaplamanın yapıldığı ayrımcılık tazminatında farklı dinamikler de devreye girmektedir. Özellikle aşağıda sıraladığımız özellikler çalışanın alacağı tazminat miktarını doğrudan etkilemektedir;
- Ayrımcılığın boyutu
- Ayrımcılığın süresi
- İşçinin çalıştığı süre ve kıdemi
- İşçinin almış olduğu ücret tutarı
İşvereniniz çalışanına karşı bir ayrımcılık yaptıysa, işyerinden tazminat talep edilebilir. Ancak bu aşamada ne kadar tazminat alabileceğinizi ya da bu tazminatı alıp alamayacağınız konusu birtakım koşullara bağlıdır. Bütün bu bilgiler ışığında tazminat alabilmeniz için ayrımcılık tazminatı şartlarını yerine getirmeniz şarttır. Peki, ayrımcılık tazminatı şartları nelerdir? İşte detaylar!
Ayrımcılık Tazminatı Şartları Nelerdir?
İşvereninizin size karşı eylemleri kasıtlıysa, ayrımcı davranışlarından kaynaklanan bir tazminat hakkını elde edebilirsiniz. Burada hangi miktarda tazminat alacağınız ya da tazminat alıp alamayacağınız birtakım kriterlere bağlıdır. Yasal olarak ayrımcılık tazminatı şartları 4857 sayılı yasanın 5. Fırkasından hareketle oluşmaktadır. Bu aşamada işverenin ‘’eşit davranma borcu’’ ilkesine bağlı bir şekilde davranmamış olması gerekmektedir.
Ayrımcılık Tazminatı Yargıtay Kararları Nelerdir?
Ayrıcılık tazminatına yönelik olarak süreç son derece titiz bir süreci beraberinde getirmektedir. Bu tür işlemlerde dava açmadan önce arabulucuya başvuruda bulunmak gerekmektedir. Arabulucuyla başvurduktan sonra tazminat konusunda taraflar uyuşamazlarda ayrımcılık tazminatı davası açılmaktadır. İlk derece mahkemesi kararından memnun olmayan tarafların bir üst mahkemeye itiraz etmek şansları da bulunmaktadır.
Ayrımcılık tazminatı davalarında en üst mahkeme olarak karşımıza Yargıtay çıkmaktadır. Burada Yargıtay kararları emsal karar olarak da görülmektedir. Dolayısıyla ayrımcılık tazminatına yönelik davalarda Yargıtay kararlar belirleyici bir etkiye sahiptir. Esasında ayrımcılık tazminatının hesaplanmasında dahi Yargıtay kararlarının incelenmesi söz konusu olmaktadır. Bir de bu tür davalarda ayrımcılık tazminatı ispat yükümlülüğü gibi kavramlar karşımıza çıkmaktadır.
Ayrımcılık Tazminatı ispat Yükü Kime Aittir?
Ayrımcılık tazminatlarına yönelik davalarda ispat yükü her iki tarafa da aktarılmaktadır. Çalışan yani işçi işverenin eşit davranma borcuna aykırı bir şekilde davrandığına yönelik olarak bir ispat yüküne sahiptir. Bu aşamadan sonra işveren de ispat yükümlüğünü üstlenmektedir. Buradaki kriterle bazı teknik detayları içerdiğinden ayrımcılık tazminatı davalarında profesyonel bir destek almak gerekmektedir.
Ayrımcılık Tazminatı Zamanaşımı
İş Kanuna bağlı olarak uygulanan ayrımcılık tazminatının zamanaşımı 5 yıllık bir süreyi içine almaktadır. Burada işçi bir hak kaybına uğramamak için 5 yıllık süre içerisinde başvuruda bulunmak durumundadır. Birtakım istisnalar haricinde ülkemizdeki İş Kanunu kapsamındaki alacakların zamanaşımı süresi 5 yıl olduğundan ayrımcılık tazminatının da zamanaşımı 5 yıl olarak belirlenmektedir.
Ayrımcılık Tazminatı ve Kötüniyet Tazminatı
Ayrımcılık tazminatı ve kötüniyet tazminatı kavramları iş güvencesi tazminatıyla yakından ilgilidir. İş güvencesi kapsamında yer alan bu tür tazminatlar; işyerinde eşit davranma borcuna uygun davranılmadığı durumlarda devreye girmektedir. İşyerinizden istifa etmiş olsanız dahi ayrımcılık tazminatı davası açma hakkınız bulunmaktadır. Bundan dolayı şayet işyerinde bir ayrımcılığa maruz kalmışsanız, mutlaka yasal haklarınızı almak için adım atmalısınız.
Ayrımcılık Tazminatı ve İşe Başlatmama Tazminatı
Ayrımcılık tazminatı davalarında sadece maddi tazminat talep etmeye bilirsiniz. Bununla birlikte işe yeniden iade de isteyebilirsiniz. İşe başlamama tazminatı da işveren işe başlatmaması durumunda devreye girmektedir. Bütün bu bilgiler ışığında ayrımcılık tazminatı 2022 yılı itibariyle de sıklıkla gündeme gelmektedir. İş güvenliği noktasında son derece kritik bir kazanım olarak karşımıza çıkan ayrımcılık tazminatı, çalışanların en temel hakları arasında yer almaktadır.
İlginizi Çekebilir: Sgk Kurum Avukatlığı
- Miras Paylaşımı Nedir? Geylani Hukuk Bürosu Aile Hukuku Rehberiniz - Ağustos 14, 2024
- Kardeşler Arası Miras Paylaşımı: Adil Çözümler – Geylani Hukuk Bürosu - Ağustos 5, 2024
- Özel Sektörde Çalışan Engellilerin Hakları 2024 Rehberi: Geylani Hukuk ve Arabuluculuk - Temmuz 21, 2024
