İşverenin herhangi bir geçerli sebep olmadan iş akdinin feshedilmesine karşı işçinin açmış olduğu davaya işe iade davası denir. Bu dava işçi güvenliği açısından kritik bir etkiye sahiptir.
İşe iade davasını açmak için fesih bildirimi sonrasındaki 30 günlük süre kritiktir. Bu süre içerisinde işçinin bir arabulucuya başvurması gerekmektedir. Arabuluculuk kurumundan herhangi bir anlaşma durumu ortaya çıkmadığı zaman iş mahkemesi aracılığıyla dava açılmaktadır.
İade davasını iş akdinin geçersiz bir sebepten dolayı sona erdirildiği işçi tarafından açılabilmektedir. İşverenlerin bu tarz bir davayı açma hakkı bulunmamaktadır. İşe iade davalarında davacı taraf, iş akdi sona erdirilen işçidir. Davalı taraf ise geçerli bir sebep bildirmeden iş akdini sona erdiren işverendir.
İşe iade davası şartları
Günümüz itibariyle işe iade davası şartları gündeme geldiği zaman karşımıza farklı kriterler çıkmaktadır. Bu kriterlerin her biri iade davasının açılması ve davanın kazanılmasında kritik bir etkiye sahiptir. İade davasının şartlarını aşağıdaki gibi sıralamak mümkün olmaktadır:
- İş sözleşmesi kapsamında çalışmak
- İş sözleşmesini işverenin feshetmesi
- İş kanununa uygun bir şekilde çalışıyor olmak
- İşyerinin en az 30 işçiye istihdam sağlıyor olması
- Çalışanın işyerinde en az altı ay süreli bir kıdeme sahip olması
- Fesih işleminin herhangi bir geçerli nedene dayanmıyor olması
İşe iade davası şartları arasında yer alan iş sözleşmesi kapsamında çalışıyor olmak; taraflar arasında resmi bir sözleşmenin bulunması anlamına gelmektedir. Bu sözleşme İş Kanunu çerçevesinde oluşturulmuş bir sözleşme olmalıdır. Ayrıca sözleşmenin özelliği belirsiz süreli iş sözleşmesi olmalıdır. Esasında belirli süreli iş sözleşmelerinde de sözleşmenin belirlenen sürenin öncesinde feshedilmesi işe iade davası şartları arasında yer almaktadır.
İşe iade davasının açılması için gayet doğal olarak işverenin iş akdini feshetmesi gerekmektedir. Esasında bu kriter, işçiyi koruma altına alan bir kriter olarak dikkat çekicidir. Burada işverenin iş sözleşmesini tek taraflı olarak feshetmesi, işçiye işe iade davası açma hakkı vermektedir. Ancak işveren tarafından herhangi bir fesih işlemi yapılmamışsa böyle durumlarda işçinin de dava açma hakkı bulunmaz.
İşçinin mutlaka İş Kanunu çerçevesinde çalışıyor olması gerekmektedir. Yani yasaların belirlediği çerçeve eşliğinde çalışan işçilerin sözleşmeleri tek taraflı bir şekilde feshedildiğinde işe iade davası açma hakkı bulunmaktadır. İşe iade davası şartları arasında yer alan bir diğer kriter işyerinde en az 30 işçinin bulunmasıdır. Aynı iş kolunda yer alan birden fazla işyeri varsa böyle durulmada toplam çalışan işçi sayısı dikkate alınmaktadır.
Çalışanın işyerinde en az altı ay süreli bir kıdeme sahip olması da en temel işe iade davası şartları arasında yer almaktadır. Yani çalışanın işyerinde en az 6 aylık bir sürede çalışıyor olması; işçiye işe iade davası açma hakkı vermektedir. Yine fesih işleminin herhangi bir geçerli nedene dayanmıyor olması da en temel işe iade kriterleri arasında yer almaktadır.
İşe iade davası süresi
2022 yılı itibariyle İade davası süresi İş Kanunu 20/1 maddesi çerçevesinde belirlenmektedir. İBu süre karşımıza 30 günlük yanı bir aylık bir zaman dilimi çıkmaktadır. Şayet feshedilen iş sözleşmesinin geçersiz bir nedenden dolayı işleme konulduğunu düşünüyorsanız 1 aylık bir süre içerisinde hukuki süreci başlatmalısınız. Burada ilk aşama arabulucuya başvurmak yer almaktadır. Arabulucuda bir uyuşma durumu söz konusu olmadığı zamanlarda çalışan iş mahkemesi aracılığıyla hukuki sürece devam etmektedir.
İşe iade davası arabuluculuk
Günümüzde işe iade davası arabuluculuk hizmetleri gündeme geldiği zaman 7036 Sayılı İş Mahkemeleri Kanunu karşımıza çıkmaktadır. Bu kanun 3. Maddesi çerçevesinde İade davasından önce arabulucuya başvurmak gerekmektedir. Arabulucuyla hem bireysel hem de toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan
İlginizi Çekebilir: Arabuluculuk Ücreti Hesaplama
İşe iade davasının kanuni dayanağı
Elbette ki bu davanında kanuni dayanağı bulunmak durumundadır. Bu davanının yasal dayanağı gündeme geldiği zaman karşımıza 4857 sayılı İş Kanunu çıkmaktadır. Bu kanunun 18. Maddesi geçerli fesih işlemlerini içermektedir. Yine aynı kanunun 19. Maddesi de fesih işleminin şeklini ve usulünü belirlemektedir. Ayrıca 20. Madde de fesih işleminin bildirimine dair itiraf ve usulleri içermektedir. Bir de İş Kanunu’nun 21. Maddesi geçersiz bir nedenden dolayı yapılan fesih işleminin sonuçlarına dair düzenlemeleri içermektedir.
İşe iade tazminatı
İşçinin işveren tarafından iş akdinin feshedilmesiyle başlayan tazminat sürecine işe iade tazminatı denir. İşe iade tazminatının talep edilmesi için fesih işleminin işveren tarafından tek taraflı bir şekilde yapılması gerekmektedir. Bir de iş akdi feshinin geçersiz bir nedene dayanması da gerekmektedir. Ayrıca işe iade tazminatına yönelik dava sürecinin başlaması için yasal prosedüre uygun bir şekilde davranmak şarttır. Arabulucuda uyuşmazlık durumunun devam etmesi halinde işçi işe iade davasını iş mahkemesinde açmaktadır.
İşçinin işe iade koşulları nelerdir?
Özellikle işçinin işe iade koşulları gündeme geldiği zaman karşımıza farklı alternatif seçenekler çıkmaktadır. İlk olarak iş kanunu çerçevesinde çalışıyor olmak işe iade koşulları arasında yer almaktadır. Bununla birlikte belirsiz süreli bir iş sözleşmesi kapsamında çalışıyor olmak da bir ön koşul olarak karşımıza çıkmaktadır. Ayrıca iş sözleşmesinin işveren tarafınca feshedilmesi de bir diğer koşul olarak ön plana çıkmaktadır. Bir de işçinin işyerindeki çalıştığı sürenin en az 6 aylık bir süreyi kapsıyor olması da gerekmektedir. Son olarak işyerinde en az 30 çalışanın bulunuyor olması da gerekmektedir.
Kimler işe iade davası açamaz?
İşe iade davası açmak isteyenlerin birtakım ön koşulları yerine getiriyor olması şarttır. 1 aylık başvurusu süresini kaçıranlar bu davayı açamazlar. Yine arabulucuya gitmeden iş mahkemesine iade davası açılamamaktadır. Ayrıca 30’dan az sayıda çalışanı bulunan bir işyerinde çalışanlar da iade davası açamazlar. Bir de iade davasının açılması için iş kanunu uyarınca bir sözleşme imzalamak şarttır. Şayet böyle bir sözleşme bulunmuyorsa; iade davası açma şartları da oluşmamış olur.
İşe iade davası dilekçe örneği
İade davasının açılması için dilekçe oluştururken de dikkatli davranmakta fayda vardır. İşe iade davası dilekçe örneği sayesinde davanın açılması konusunda önemli kazanımlara sahip olmak mümkün olmaktadır
- Miras Paylaşımı Nedir? Geylani Hukuk Bürosu Aile Hukuku Rehberiniz - Ağustos 14, 2024
- Kardeşler Arası Miras Paylaşımı: Adil Çözümler – Geylani Hukuk Bürosu - Ağustos 5, 2024
- Özel Sektörde Çalışan Engellilerin Hakları 2024 Rehberi: Geylani Hukuk ve Arabuluculuk - Temmuz 21, 2024
